Виктору Бабарико сегодня 60. Попросили известных белорусов написать ему письма — вот что получилось

9 ноября 2023 в 1699546920
«Зеркало»

Сегодня Виктору Бабарико исполняется 60 лет. Четвертый день рождения он встречает за решеткой за то, что в 2020-м попытался участвовать в президентских выборах и как потенциальный кандидат вызывал симпатии у многих избирателей. Причем в этот раз ни сторонники, ни близкие не знают точно, что с его здоровьем и что с ним происходит в колонии. Скорее всего, самому политику в заключении тоже не передают письма и новости из внешнего мира. В его юбилей мы попросили известных белорусов написать ему письма. Пусть Виктор не сможет прочесть их сейчас, но мы верим, что он обязательно когда-то увидит или услышит эти слова.

Светлана Алексиевич, писательница, лауреатка Нобелевской премии

- Помимо тех прекрасных дел, которые вы делали - в том числе и мои книги издавали, и покупали произведения искусства, - вы меня потрясли как человек. Незадолго до нашей встречи погибла ваша жена. Когда мы говорили и я вам сказала, какую важную работу вы делаете в культуре, что именно с этого нужно начинать, чтобы и образовывать народ, и готовить к новым временам, вы сказали: «Все, что во мне сегодня, - это все сделала моя жена. Я ей благодарен». Это не каждый мужчина скажет, особенно белорусский. Для меня это признак силы, образованности, какой-то действительно европейскости. Все говорят, что мы европейские, а признаков этой европейскости… Мы увидели это на маршах, да, а так, в нашей жизни много и неевропейского. Вот представьте двух людей: Лукашенко и Бабарико. Разве Лукашенко так скажет?

Я бы хотела сказать вам, Виктор, что для нас вы - как символ борьбы, и мы за это вам благодарны. Без таких людей мы бы не готовились к новому времени. Мы знаем, что должны делать. Если бы мы сейчас могли поговорить, я бы прежде всего сказала, что восхищена вами - и в интеллектуальном смысле, и вашим мужеством идти до конца. И что несмотря на то, что и вы, и Маша Колесникова так далеко, несмотря на то, что вы сидите в тюрьме, вы все время помогали нам, потому что мы помним о вас. И даже та маленькая информация, что от вас доходит, делает нас сильнее.

Лявон Вольский, рок-музыкант

- Шаноўны Віктар! Ад усяго сэрца віншую вас з народзінамі! Разумею, наколькі вам зараз няпроста, бо мы якраз займаемся праектам «Лісты палітвязьням», дзе, апроч іншага, былыя беларускія зняволеныя распавядаюць пра гэты нялёгкі досвед - жыццё за кратамі. Таму я разумею, наколькі цяжка знаходзіцца ў беларускай катоўні днямі, месяцамі і гадамі.

Хачу падзякаваць вам за тое, што вы зрабілі дасяжным для беларусаў мастацтва нашых землякоў, якія напоўніцу раскрылі свой талент за мяжою - у Парыжы. Гэта Суцін, Цадкін, Любіч, Кікоін і іншыя выбітныя майстры. Дзякуй вам і за падтрымку сучаснага беларускага мастацтва.

Шаноўны Віктар, у 2020 годзе вы зрабілі смелы, калі не сказаць адчайны, крок. Пайсці супраць адладжанай рэпрэсіўнай сістэмы, якая не спыняецца ні перад чым, каб толькі захаваць сябе (для яе нават нобелеўскі лаўрэат - ніхто), - гэта ўчынак, варты бясконцай павагі. Я ўпэўнены, што вы разумелі магчымыя наступствы гэткага кроку, але ўсё адно зрабілі яго.

Я хачу сказаць вам, шаноўны Віктар, што ўсё гэта - не дарэмна. Як гэта ні банальна гучыць, але падобныя ўчынкі - гэта цагліны ў падмурак нашай з вамі новай, прыўкраснай, бліскучай, еўрапейскай і дэмакратычнай Беларусі, якую ў рэшце рэшт мы збудуем разам. З народзінамі! Жыве Беларусь!

Светлана Тихановская, лидер демократических сил

- Дарагі Віктар Дзмітрыевіч, свой дзень народзінаў вы зноў адзначаеце за кратамі. Але я ведаю, што вы трымаецеся годна, нягледзячы на тое, што рэжым здзекуецца і не дае ніякай магчымасці звязвацца з роднымі і паплечнікамі ўжо з сярэдзіны лютага.

Я веру, што вы, як і беларусы, не страцілі надзеі падчас гэтага цяжкага шляху. Вы, як і беларусы, марылі і жадалі найлепшага для нашай краіны - свабоды. Я ўпэўненая, што нашы мары і жаданні здзейсняцца.

І сёння, як і беларусы, я зычу волі вам, усім палітвязням і нашай краіне. Зычу нам усім хуткай сустрэчы на вольнай беларускай зямлі.

Юрий Стыльский, лидер группы «Дай Дорогу!»

- Уважаемый Виктор! К сожалению, мы не успели познакомиться, но верю, что мы в кратчайшие сроки восполним этот пробел. Хочу пожелать вам здоровья, душевного спокойствия и крепости духа. Чтобы в следующий ваш день рождения я открывал для вас очередную бутылочку игристого. С уважением жму руку, до скорой встречи за столом в кругу семьи и друзей.

Андрей Стрижак, основатель фонда BYSOL

- Віктар Бабарыка, вы апошні рамантык беларускай палітыкі, бо, напэўна, гэта была першая і апошняя спроба электаральных перамен, што мела шанцы на поспех. Людзі, якія збіралі подпісы, стаялі ў чэргах, каб іх паставіць, а потым ішлі на выбары, - яны спадзяваліся, як і вы, Віктар Дзмітрыевіч, што можна нешта памяняць у краіне шляхам выбараў. Аднак самы важны фактар - што Масква не падтрымае перамены, а стане на бок Лукашэнкі - не быў улічаны, і за гэта паплаціліся тысячы людзей - яны цяпер сядзяць у турме, як і вы.

Так выйшла, што мы з вамі ведалі адзін пра аднаго, былі пэўныя зносіны, але ні разу так і не перасекліся ўжывую. Цяпер, калі б мы маглі пагутарыць, я б дакладна падыскутаваў з вамі пра тое, хто такі беларус, калі з'явілася беларуская нацыя і што гэта значыць. Бо, грунтуючыся менавіта на нацыянальнай свядомасці, ёсць шанец на вызваленне, асобную будучыню ад крамлёўскіх наратываў. Цікава, наколькі змяніўся ваш пункт гледжання на гэтыя рэчы за гады турмы, пасля ўсяго таго, што вы там бачылі, як з вамі абыходзіліся, як душаць цяпер вашую волю і катуюць у цэлым.

Я б хацеў у дзень вашага 60-годдзя пажадаць, вядома ж, свабоды і асэнсавання таго, што адбылося, і таго, наколькі сур'ёзным фактарам у перашкодзе свабодзе нашай краіны з'яўляецца Масква, наколькі мы цяпер залежым ад Крамля. І пакуль гэтая залежнасць будзе захоўвацца, у Беларусі не будзе ні дэмакратыі, ні свабодных выбараў, ні справядлівасці - нічога з таго, да чаго мы ўсе імкнёмся. І я б пажадаў вам здароўя, сіл маральных і фізічных. А яшчэ - застацца ў жаданні і магчымасці будаваць Беларусь пасля свайго вызвалення.

Илья Салей, юрист, член штаба Виктора Бабарико

- Дорогой Виктор Дмитриевич, мы знаем, что вам сейчас тяжело. И никто из нас даже представить не может, насколько. Но мы уверены, что вы с этим справитесь: мы вас знаем. И я хочу, чтобы сегодня вы тоже были уверены как минимум в одном - это все не зря. С днем рождения, Виктор Дмитриевич. Будьте уверены, мы - разам.

Никита Мелкозеров, журналист, ведущий проекта «Жизнь-малина»

- Віктар, вітаю. Спадзяюся, у вас усё больш-менш. Ну, наколькі гэта можа быць больш-менш у сённяшняй сітуацыі. Самых непрыемных думак я сабе не дазваляю, захоўваючы надзею.

Я збіраўся за вас галасаваць. То-бок менавіта вы агулам натхнілі ўпершыню ў жыцці схадзіць на выбары. Разумею, летам 2020-га было шмат, ці, можа, нават зашмат наіўнасці. Але за тыя пачуцці я вам вельмі ўдзячны. Напэўна, найлепшае лета майго жыцця.

Яшчэ ўдзячны за, на маю думку, праймавы Мінск. Кастрычніцкая, восеньскі салон - усё гэта падымала вышэй за чарку і скварку. Безумоўна, я не ва ўсім з вамі згодны, мне падабаліся не ўсе вашыя меркаванні ці паводзіны вашай каманды, але гэта нармалёва. У адэкватным грамадстве людзі з рознымі пунктамі гледжання здольныя дамаўляцца.

Я жадаю вам волі і магчымасці рэалізаваць усе вашыя ідэі ў гэтым самым адэкватным грамадстве, якога вартыя беларусы. З днём нараджэння. Хай шчасціць.