Демсилы представили международный фонд гуманитарной помощи политзаключенным
4 августа 2024 в 1722773280
«Зеркало»
На конференции «Новая Беларусь - 2024» состоялась презентация международного фонда гуманитарной помощи беларусским политзаключенным и репрессированным. Первые сотни тысяч долларов в него уже поступили от правительств Швеции и Норвегии. Руководитель BYSOL Андрей Стрижак и советник Светланы Тихановской Франак Вячорка объяснили, как будет работать новая структура, кто сможет получать помощь и не оттянет ли фонд часть денег, предназначенных для гражданского общества Беларуси.
Впервые идею создания фонда международного фонда гуманитарной помощи политическим заключенным Беларуси лидерка демсил Светлана Тихановская озвучила в начале 2023 года. В апреле 2024-го о его создании объявили в Норвегии. Правительство этой страны перечислило в фонд первые 940 тысяч долларов. В мае к проекту присоединилась Швеция, от нее поступило 470 тысяч долларов.
Как заявил во время презентации фонда на конференции «Новая Беларусь - 2024» руководитель BYSOL Андрей Стрижак, новая структура создана на базе Службы скорой гуманитарной помощи, в который входят четыре инициативы, занимающиеся поддержкой политзаключенных.
- Гэта фонд «Страна для жизни», ініцыятывы Dissidentby, BYSOL і BY_help, - объяснил Андрей Стрижак. - Гэтыя чатыры структуры на сённяшні дзень маюць каласальны досвед па зборы, размеркаванні і справаздачнасці за грошы, якія нам выдаюцца людзьмі, арганізацыямі альбо ўрадамі. Тут, канешне, могуць гучаць словы пра манапалізацыю, але я адкажу таксама і на гэтае пытанне: станьце побач і рабіце тое, што раблю я і мае калегі са Службы хуткай гуманітарнай дапамогі. Месца вакантнае, ніхто не забараняе.
По словам Стрижака, деятельность международного фонда будет направлена на две целевые группы:
- Першая - былыя палітзняволеныя, якія знаходзяцца ўнутры Беларусі, і сем'і палітзняволеных, якія дагэтуль знаходзяцца ў турмах. Другая нашая мэтавая група - гэта пацярпелыя ад рэпрэсій, якія не былі прызнаныя палітзняволенымі.
Стрижак также пояснил, что политическими заключенными международный фонд будет считать людей, признанных таковыми правозащитной организацией «Вясна» и инициативой Dissidentby. Также будут ориентироваться на списки российской организации «Мемориал». Стрижак рассказал почему:
- Частка беларусаў па паходжанні і па пашпарце знаходзяцца зараз у расійскіх турмах, і іх могуць прызнаваць палітвязнямі нашыя расійскія калегі, - сказал Стрижак. - Гэта тыя людзі, якія трапілі ў турмы па абвінавачванні ў тым, што яны падтрымлівалі Украіну дзеяннямі на тэрыторыі Расіі і былі прызнаныя палітзняволенымі «Мемарыялам».
Руководитель BYSOL рассказал, из каких средств будет формироваться фонд и чем этот механизм отличается от действующего в его организации.
- Асноўная частка тых грошай, якімі аперуе BYSOL, унесеная простымі людзьмі. А гэты фонд будзе фармавацца з тых грошай, якія выдзяляюцца наўпрост урадамі краін. На сённяшні дзень ёсць дамоўленасць з двума ўрадамі - гэта Нарвегія і Швецыя, і ў працэсе ўнёскі ад яшчэ трох краінаў. Пакуль назваць іх нельга, але дзякуючы высілкам і намаганням Офіса Святланы Ціханоўскай гэты працэс ідзе.
Советник Светланы Тихановской Франак Вячорка добавил, что первые объявления от международного фонда гуманитарной помощи стоит ждать уже на следующей неделе. Он также пообещал, что появление новой структуры не скажется на финансировании уже существующих.
- Сродкі для фонда не забяруць у незалежных медыяў ці іншых арганізацыяў, яны будуць накіроўвацца з іншых праграмаў і дадатковых бюджэтаў, - объяснил Вячорка. - Гэта дадатковая мабілізацыя сродкаў на патрэбы беларусаў і беларускіх рэпрэсаваных. Тыя сродкі, якія там сабраныя ўжо ад Швецыі і Нарвегіі, - гэта мізэр у моры неабходных сродкаў для беларускіх палітвязняў, колькасць якіх расце.