Поддержать команду Зеркала
Беларусы на войне
  1. «Хочет быть королем». Известный американский философ Фукуяма спрогнозировал, когда наступит мир в Украине — пересказываем главное
  2. Власти хотят запустить очередную базу данных о населении, к которой силовики получат круглосуточный доступ. Парламент утвердил новшество
  3. Есть пенсионная проблема, которую силовики решили для себя в 2020-м, хотя Минтруда «протестовало». Другим не так повезло — еще актуальна
  4. Без песен Меладзе и в форме: как пройдут выпускные в школах и детсадах
  5. «Путин устраивает кровавые бани — это поменяло позицию Трампа». Автор книги о Зеленском в интервью «Зеркалу» — про переговоры в Турции
  6. Протасевич рассказал, сколько зарабатывает велокурьер сервиса «Яндекс.Еда»
  7. Власти попросят еще девять стран выдавать беларусов, разыскиваемых на родине
  8. Грозы и заморозки. Синоптики рассказали про ожидающие нас неблагоприятные явления
  9. Чиновники хотят повысить налоговую нагрузку. Кого это может затронуть
  10. Если Путин приедет: Зеленский назвал две ключевые темы возможной встречи в Стамбуле
  11. «Это была сковородка, меня ударили ей по ягодицам». Поговорили с парой, которую на годы разлучили из-за фото с марша
  12. Зеленский прилетел в Анкару, Путин в Турцию не поедет, Трамп — не определился
  13. Чиновники продолжают лишать возможности работать из-за «политики». Они решили ввести ужесточения для очередных работников
  14. Кремль настаивает, что переговоры надо вести на основании Стамбульских протоколов 2022 года — что хотели тогда (и сейчас) от Украины
  15. Неофициальным заданием было «трахаться за родину». Рассказываем о циничной операции спецслужб, ломавшей женские судьбы
  16. Власти придумали новшество, которое способно отбить у вас желание повышения зарплаты
  17. «Наша Ніва»: Выбитые двери, маски-шоу, задержание топ-менеджеров. В «Евроторг» пришли силовики
  18. «Наша Ніва»: Умерла 45-летняя экс-политзаключенная Тамара Каравай. В прошлом году она была освобождена по помилованию


Беларускія чыноўнікі працягваюць шукаць аптымізм у агульным адмоўным стане беларускай эканомікі. Нядаўна міністр эканомiкi знайшоў яго ў росце намінальнага ВУП у бягучых цэнах у доларавым эквіваленце. Эканамічная каманда Офіса Святланы Ціханоўскай патлумачыла, што з гэтымі дадзенымі не так. 

Снимок носит иллюстративный характер. Фото: TUT.BY

«За 11 месяцаў 2022 года тэмп росту ВУП склаў больш за 107 працэнтаў і дасягнуў 62 мільярды долараў», — заявіў міністр эканомікі Аляксандр Чарвякоў.

У свеце ВУП не параўноўваюць год да года ў бягучых цэнах, бо гэта не ўлічвае інфляцыю, а таму не мае вялікага сэнсу, кажуць эканамісты з Офіса Ціханоўскай. На дынаміку намінальнага ВУП у доларавым эквіваленце ўплывае, па-першае, дынаміка намінальнага ВУП у рублёвым эквівалеце. У 2022 годзе ён вырас праз высокі рост цэн, хаця фізічны аб’ём ВУП за 11 месяцаў скараціўся на 4,7% год да года. Па-другое, на яго ўплывае курс беларускага рубля да долара, які ў мінулым годзе абясцэніўся на 3%.

Вось і атрымліваецца, што цэны ў Беларусі павялічыліся настолькі, што нягледзячы на падзенне фізічнага выпуску і абясцэньванне беларускага рубля да долара намінальная вартасць ВУП вырасла.

— Але нават у выпадку паказчыка, які маніпулятыўна выбраў міністр эканомікі для ацэнкі стану эканомікі ў 2022 годзе, сітуацыя выглядае не на яго карысць. На піку — у 2014 годзе — ВУП Беларусі складаў 79 млрд долараў. Атрымліваецца, што восем гадоў пасля, у 2022 годзе, ён быў прыкладна на 8% меншы (паводле дадзеных Нацбанка, за 12-месячны перыяд з кастрычніка 2021 года да верасня 2022-га), — тлумачаць у Офісе і нагадваюць пра пастаўленую раней задачу нарасціць ВУП да 100 млрд долараў у 2025 годзе, і што гэта наўрадці атрымаецца.

График подготовлен экономической командой Офиса Светланы Тихановской
График подготовлен экономической командой Офиса Светланы Тихановской

Для параўнання роста эканомікі ў часе выкарыстоўваецца рост рэальнага ВУП, іншымі словамі, фізычнага выпуска або ВУП у пастаянных цэнах.

Давайце разбірацца, як па гэтым паказчыку насамрэч выглядаюць справы. Па-першае, з 2014 года Беларусь перажыла тры рэцэсіі — у 2015−2016 гадах, а таксама ў 2020 і 2022 гадах. У выніку ВУП Беларусі ў пастаянных цэнах ў 2022-м быў на 3% меншы, чым у 2014-м. «Можа таму ў рэжыма ўсё ніяк не атрымліваецца павялічыць заробкі і дабрабыт беларусаў?» — задаюцца пытаннем эканамісты.

График подготовлен экономической командой Офиса Светланы Тихановской
График подготовлен экономической командой Офиса Светланы Тихановской

А вось намінальны ВУП у доларавым эквіваленце служыць для параўнання памераў розных эканомік у адным і тым жа часе. І калі глядзець на памеры эканомік, то эканоміка Беларусі мае амаль аднолькавы памер, што і эканоміка Літвы (68 і 66 млрд долараў адпаведна), у якой пражывае ў тры разы менш людзей, і ў 10 разоў меншая за эканоміку Польшчы (679 млрд долараў), дзе пражывае ў чатары разы больш людзей.

— Для ўсіх было б лепш, калі б міністр казаў праўду, што Беларусь ужо шмат гадоў знаходзіцца ў стагнацыі (якая пачалася задоўга да пратэстаў 2020-га, сектаральных санкцыяў 2021-га і вайны 2022-га). Мо тады б і рашэнні ў эканоміцы прымаліся на карысць беларусаў, а не дзеля падману і далейшага закручвання гаек у палітычных мэтах.